Goed leraarschap De leerkracht maakt het verschil! Dat is een veel gehoorde uitspraak. Het is gebaseerd op vele wetenschappelijke studies die gaan over kwaliteit van het onderwijs en het presteren van de leerlingen. De beste leerkrachten kunnen de beste resultaten met hun kinderen realiseren. Maar wat zijn dat precies? De beste resultaten? De beste leraar? […]

1.2   Meten van goed leraarschap volgens leerlingen Er is een onderzoek opgezet onder basisschoolleerlingen om zicht te krijgen op wat zij verstaan onder ‘goed leraarschap’ (Bakx, 201; Bakx, Koopman, Den Brok & De Kruijf, 2015). Meer dan drieduizend leerlingen hebben aan het onderzoek meegewerkt en aangegeven wat voor hen een goede leerkracht is. De leerlingen […]

1.3   De pedagogisch sensitieve leerkracht In de ogen van leerlingen is een goede leerkracht een pedagogisch sensitieve leerkracht, gericht op het leren en de ontwikkeling van kinderen. Leerlingen verwachten van een goede leerkracht dat hij hun iets leert, op een fijne manier; met aandacht voor de leerling in een overzichtelijke, veilige leeromgeving. De verschillende perspectieven […]

1.4  Werkmodel goed leraarschap Hoe je naar goed leraarschap kijkt, hangt af van veel factoren, zoals het (wetenschappelijke) kijkkader van waaruit je goed leraarschap definieert, de context en cultuur van waaruit je naar goed leraarschap kijkt, de beelden en opvattingen van degene die deze componenten samenbrengt, het gewicht die je zou willen toekennen aan elk van […]

1.5  Pedagogisch sensitief in communicatie: feedback Het geven van feedback is een essentieel onderdeel van opbrengstgericht werken. Daar zou nog behoorlijk wat winst te behalen zijn. Het geven van feedback, op het juiste moment en op maat, is complex en vraagt tijd, maar het is te leren. Feedback is een krachtig instrument van de leerkracht […]

Helpen leren met breinkennis: metacognitie Heeft het zin dat docenten en leerlingen meer weten over de werking van het brein bij leren? Ja, dat heeft zin! Als je weet hoe het werkt , kan je leerstrategieën daarop aanpassen of de vormgeving van onderwijs en begeleiding daarop baseren. En zo het leervermogen van je leerlingen optimaal […]

2.1.De zes breinprincipes Hoe vaak overleg jij eigenlijk met je collega’s over de opzet van je lessen of onderwijs? Kijken jullie wel een bij elkaar in de keuken? Hebben jullie intervisie over didactiek? Dit blijkt op veel scholen nog steeds geen standaard gewoonte te zijn. Er wordt vaak ook nog een gemeenschappelijke taal over didactiek […]

2.2 De zes Breinprincipes in het kort Focus: Maak het aandachtig, nuttig, voorstelbaar en realistisch Herhaal: Herhalen, oefenen, spreiden en pauzeren Voortbouwen: Activeer voorkennis en helpende associaties en reflecteer Emotie: Maak het spannend en uitdagend en wees een dopaminedealer Creatie: Actief aan de slag en dieper laten nadenken Zintuiglijk rijk: Zet zoveel mogelijk zintuigen in […]

2.3 Tips bij breinprincipe Focus Leren met focus en concentratie kost energie, maar geeft wel veel betere leerresultaten. Zorg ervoor dat er genoeg glucose als brandstof voor het brein is, bijvoorbeeld in de vorm van studentenhaver. Focus op een beperkt aantal realistische leerdoelen in je les of onderwijsprogramma. Docenten en trainers hebben nog wel eens […]

2.4. Tips bij breinprincipe Herhaal Zorg voor genoeg oefening, herhaling en spreiding als leerlingen iets nieuws leren, zeker die eerste periode van zes weken. Dat kan binnen de module en binnen de les. Zorg ervoor dat onderwerpen en geleerde vaardigheden ook na die eerste periode van zes weken terugkomen. Het is zonde als de net […]

2.5 Tips bij breinprincipe Voortbouwen Vraag je leerlingen een expliciet naar associaties op een nieuw onderwerp. Baken het onderwerp wel goed af, anders krijg je niet-relevante associaties. Je kan ook vragen stellen om relevante voorkennis te activeren. ‘Wat weet je al over het onderwerp? Waar lijkt het op? En op welke manier lijkt het erop? […]

2.6 Tips bij breinprincipe Emotie Hoe kun je als docent nieuwsgierigheid, een onderzoekende houding en het stellen van vragen belonen? Geef in ieder geval positieve feedback op die getoonde interesse en leergierigheid. Hiermee bevorder je ook nog eens een groei mindset bij je leerlingen. Maak het uitdagend! Dat kunnen we niet genoeg benadrukken. Geef echte […]

2.7 Tips bij breinprincipe Creatie Laat je leerlingen vooral dieper nadenken! Dat is het beste voor het leren en neurale netwerken gaan dieper het brein in. Geef ze uitdagingen. Vertel je leerlingen over de beste manieren van studeren, zodat ze dat kunnen gebruiken bij het maken van huiswerk of hun studie. Vertel ze bijvoorbeeld over […]

2.8 Tips bij breinprincipe Zintuiglijk rijk Spreek zoveel mogelijk verschillende zintuigen bij je leerlingen aan. Gebruik zoveel mogelijk ‘modaliteiten’ door elkaar, dus zowel visueel, talig en ‘tactiel’ voelen en beweging. Doe recht aan de leerling en de plasticiteit van het brein. Laat je leerlingen eens een geur bedenken bij een voor hun belangrijke boodschap, begrip […]

ASOOO benadering Autonomie, Status, Overtuiging Over Ontwikkelbaarheid Hoe motiveer je leerlingen tot leren? De ASOOO benadering van het BCL Instituut geeft drie elementen waardoor een brein open staat voor leren en waardoor de intrinsieke motivatie om te leren wordt verhoogd. De drie elementen zijn: Autonomie Status groei mindset (Growth mindset)oftewel een positieve Overtuiging Over Ontwikkelbaarheid […]

3.1 Leerklimaat Belangrijkste taak van een docent: Een goed emotioneel leerklimaat scheppen. Leerlingen moet zich gezien en erkend voelen. Zij moeten het gevoel hebben bij een groep te horen. Een veilig leerklimaat: leerlingen voelen zich veilig genoeg om dingen te willen uitproberen, fouten te durven maken en uitdagingen aan te willen gaan. Pas dan wordt […]

3.2 Autonomie verhogen Autonomie bevordert motivatie, wilskracht en leren. Het geven van twee maximaal 3 keuzemogelijkheden werkt goed (gekaderd, maar toch een keuze). Met een beetje creativiteit kan je voor elke groep leerlingen wel mogelijkheden verzinnen om ze meer autonomie te geven in het leerproces.       Drie oplossingsrichtingen: Mee laten denken Opties laten […]

3.3 Status: stimuleer trots op eigen voortgang en bevorder verbondenheid Status is de relatieve positie van iemand in een groep, oftewel ‘het aanzien, de eer, het prestige dat iemand verwerft en met zich meedraagt in de sociale groep waarin die persoon zich begeeft’.  Stel je bent leerling, wat zou jouw respons zijn in de volgende […]

3.4  OOO…     Het brein cognitief open voor leren Drie wezenlijke vragen voor elke docent: Geloof je in je eigen ontwikkelbaarheid? Neem je mindset over jezelf onder de loep. Heb je een groei of een fixed mindset? Jouw voorbeeld over mindset resoneert in de breinen van je leerlingen.  Geloof je in de ontwikkelbaarheid van […]

3.5 Mindset beïnvloeden Geef voorbeelden van je eigen leren en ontwikkeling die een groei mindset weerspiegelen. Geef concrete feedback op aanpak, proces en inspanning van degene die je begeleidt. Verwelkom leren van fouten. Vertel meer over de maakbaarheid van het brein.

4. Growth en fixed mindset bij kinderen Leerlingen in een onderzoekende houding brengen: mindset Als leerkracht heb je als doel om leerlingen te begeleiden bij het leren en ontwikkelen en streef je naar optimale onderwijsopbrengsten. Je gaat op een opbrengstgerichte en handelingsgerichte manier systematisch je onderwijs plannen en uitvoeren. Je helpt de leerlingen bij hun […]